سال 11، شماره 25 - ( بهار 1400 )
جلد 11 شماره 25 صفحات 72-55 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Afshari M. Architectural Typology of Qashqai Black Tent. mmi 2021; 11 (25) : 4
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-763-fa.html
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-763-fa.html
افشاری محسن. گونه‌شناسی معماری سیاه‌چادر ایل قشقائی. نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1400; 11 (25) :55-72
دانشگاه هنر اصفهان ، m.afshary@aui.ac.ir
چکیده: (2977 مشاهده)
چکیده
از دیرباز، عشایر ایران به لحاظ نوع زندگی و معیشت خود، یعنی دامپروری متحرک یا کوچ‌روی، مسکن خود را به صورت قابل‌حمل، مقاوم، سبک و با قابلیت نصب و جمع سریع ساخته‌اند. گونه‌شناسی سیاهچادرهای عشایری ایران به‌عنوان بخشی از مطالعات میراث معماری ایران، از جنبه‌های مختلف دارای اهمیت است؛ سیاه‌چادر عشایری، از مصالح بوم‌آورد با ساختار سبک و مقاوم در برابر شرایط مختلف جوی و حمل و نقل مداوم، به صورت خودکفا توسط عشایر تهیه می‌شود و اجزای آن قابل بارگیری بر روی چهارپایان هستند. از دیگر جنبه‌های مهم و قابلیت‌های آزموده‌شده سیاه‌چادر عشایری، تغییر فرم و ساختار آن در اوقات و فصول مختلف سال با عناصر مشخص و ثابت است که در چهار حالت؛ تابستانه، زمستانه، کوچ‌روی و تغییر سریع در بارندگی‌های پیش‌بینی‌نشده است. سادگی، انعطاف، سرعت برپایی و اقتصادی بودن، از دیگر وجوه اهمیت سیاهچادرهای عشایر هستند. با توجه به ماهیت پژوهش و اقتضای فهم خصوصیات معماری کوچ، انجام این تحقیق تحت "روش تحقیق توصیفی" جهت تصویرسازی ماهیت و وضعیت سیاه‌چادر ایل قشقائی انجام شد. از زیرشاخه‌های روش تحقیق توصیفی، از نوع "پیمایشی" و "روش مقطعی" استفاده شد که به منظور گردآوری داده‌ها درباره خصوصیات سیاه‌چادر ایل قشقائی، در یک مقطع زمانی یک‌ساله از "نمونه‌گیری نظری هدفمند" بهره گرفته شد. برای انجام این پژوهش، علاوه بر مطالعات کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی بر روی فرم، شیوه ساخت و عناصر سیاهچادرهای ایل قشقائی که محدوده کوچ‌روی و قشلاق و ییلاق آنان از جنوب استان اصفهان تا فارس و بوشهر و خوزستان بوده، صورت گرفته‌اند. اهمیت گونه‌شناسی سیاه‌چادر ایل قشقائی در این است که این سیاه‌چادرها، تنها گونه سیاه‌چادر با فرم مکعب‌شکل در حالت تابستانه در دنیا هستند. یافته‌های این پژوهش در حوزه مطالعات معماری ایران، علاوه بر ثبت بخشی از میراث فرهنگی و معماری ایران، که رو به فراموشی است، می‌توانند الهامبخش ایده‌های جدید برای طراحی نوین معماری چادری با زمینه فرهنگی باشند.
از دیرباز، عشایر ایران به لحاظ نوع زندگی و معیشت خود، یعنی دامپروری متحرک یا کوچ‌روی، مسکن خود را به صورت قابل‌حمل، مقاوم، سبک و با قابلیت نصب و جمع سریع ساخته‌اند. گونه‌شناسی سیاهچادرهای عشایری ایران به‌عنوان بخشی از مطالعات میراث معماری ایران، از جنبه‌های مختلف دارای اهمیت است؛ سیاه‌چادر عشایری، از مصالح بوم‌آورد با ساختار سبک و مقاوم در برابر شرایط مختلف جوی و حمل و نقل مداوم، به صورت خودکفا توسط عشایر تهیه می‌شود و اجزای آن قابل بارگیری بر روی چهارپایان هستند. از دیگر جنبه‌های مهم و قابلیت‌های آزموده‌شده سیاه‌چادر عشایری، تغییر فرم و ساختار آن در اوقات و فصول مختلف سال با عناصر مشخص و ثابت است که در چهار حالت؛ تابستانه، زمستانه، کوچ‌روی و تغییر سریع در بارندگی‌های پیش‌بینی‌نشده است. سادگی، انعطاف، سرعت برپایی و اقتصادی بودن، از دیگر وجوه اهمیت سیاهچادرهای عشایر هستند. با توجه به ماهیت پژوهش و اقتضای فهم خصوصیات معماری کوچ، انجام این تحقیق تحت "روش تحقیق توصیفی" جهت تصویرسازی ماهیت و وضعیت سیاه‌چادر ایل قشقائی انجام شد. از زیرشاخه‌های روش تحقیق توصیفی، از نوع "پیمایشی" و "روش مقطعی" استفاده شد که به منظور گردآوری داده‌ها درباره خصوصیات سیاه‌چادر ایل قشقائی، در یک مقطع زمانی یک‌ساله از "نمونه‌گیری نظری هدفمند" بهره گرفته شد. برای انجام این پژوهش، علاوه بر مطالعات کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی بر روی فرم، شیوه ساخت و عناصر سیاهچادرهای ایل قشقائی که محدوده کوچ‌روی و قشلاق و ییلاق آنان از جنوب استان اصفهان تا فارس و بوشهر و خوزستان بوده، صورت گرفته‌اند. اهمیت گونه‌شناسی سیاه‌چادر ایل قشقائی در این است که این سیاه‌چادرها، تنها گونه سیاه‌چادر با فرم مکعب‌شکل در حالت تابستانه در دنیا هستند. یافته‌های این پژوهش در حوزه مطالعات معماری ایران، علاوه بر ثبت بخشی از میراث فرهنگی و معماری ایران، که رو به فراموشی است، می‌توانند الهامبخش ایده‌های جدید برای طراحی نوین معماری چادری با زمینه فرهنگی باشند.
شماره‌ی مقاله: 4
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
