1- ، fatemehghanbari27@gmail.com
چکیده: (67 مشاهده)
کتیبه وقف آب مباح در مسجد جامع اصفهان یکی از وقف نامههای ارزشمند دوره صفویه است. مضمون کتیبه فوق اشاره به نام امیر اصلان بن رستم سلطان لَلِه افشار ارشلو دارد که در زمان شاه طهماسب اول، با حفر نهری، آب مباح را به مسجد آورده و آن را وقف بر این بنا کرده است. این پژوهش برای نخستین بار با هدف تحلیل کتیبه فوق و پاسخ به دلایل انتقال آب به مسجد جامع اصفهان و گمانه زنی مسیر آن به تحریر در آمده است. روش تحقیق فوق توصیفی- تحلیلی است که بر اساس مطالعات کتابخانهای و میدانی صورت گرفته است. همچنین دادههای پژوهش بر پایه اطلاعات میدانی(خوانش کتیبه) و اطلاعات کتابخانهای(اسناد تصویری، کتابها و مقالهها) جمع آوری شده است. نتایج پژوهش فوق نشان میدهد که شرایط سیاسی، اجتماعی دوره صفویه وگسترش وقف سبب تشویق و ترغیب بسیاری از حاکمان و درباریان در جهت انجام عمل وقف شده و همچنین نقش و نفوذ علما در ساختار سیاسی و اجتماعی در دوره صفویه نیز نقش مهمی در این زمینه داشته است. کسب ثواب اخروی و بر جا گذاشتن نام نیک از خود نیز یکی دیگر از انگیزههای واقفان برای وقف بوده است. همچنین در مورد گمانه زنی مسیر فوق به نظر میرسد نهر فوق نهری مستقل صرفاَ در جهت جاری ساختن آب در مسجد جامع اصفهان شکل گرفته و با پایتخت شدن شهر اصفهان و ساخت طرح جامع شهری، کتیبه فوق به دلایل پنهان کاری و یا سهل انگاری در مسجد پنهان شده و همین امر سبب از بین رفتن نهر فوق شده است، و به همین دلیل است که در دوره های بعد هیچ گاه به عبور نهرآبی روان از درون مسجد جامع اصفهان اشاره نشده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي