سال 12، شماره 29 - ( بهار 1401 )
جلد 12 شماره 29 صفحات 72-55 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Taher Tolou Del M S, Azad Armaki M, Dinarvand M. Spatial Factors Affecting Spiritual Sense in architectural spaces of the Holy Shrine of Razavi By Using Behavioral Psychology Approach. mmi 2022; 12 (29) : 4
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1252-fa.html
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1252-fa.html
طاهر طلوع دل محمدصادق، آزاد ارمکی مرضیه، دیناروند محمد. عوامل فضایی احساس معنوی در محیط معماری حرم مطهر رضوی با بهره گیری از رویکرد روانشناسی رفتارگرا. نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1401; 12 (29) :55-72
1- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
2- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ، memarvand@gmail.com
2- دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی ، memarvand@gmail.com
چکیده: (1970 مشاهده)
«احساس معنوی محیط» تجربه ای ویژه حاصل از حضور در فضاهای قدسی است. درزمینه ی ارتباط بین معماری و مفاهیم معنوی، تحقیق‌های بسیاری صورت گرفته است اما کمتر به بررسی تجربیات معنوی در مواجهه با آثار معماری پرداخته اند. روانشناسی رفتارگرا به واسطه تمرکز بر روی عکس‌العمل مخاطبان، به‌عنوان پاسخ و فضاهای معماری به‌عنوان محرک، بستر مناسبی برای بررسی احساس معنوی محیط است. در این مقاله از طریق مرور ادبیات، ویژگی‌های این احساس شناسایی و سپس از طریق تحلیل عاملی، عوامل فضایی مؤثر، دسته بندی می‌شوند. پس از تهیه پرسشنامه و سنجش روایی از «نسبت روایی لاوشه» و «شاخص روایی محتوایی» برای تعیین پایایی از روش آلفای کرومباخ استفاده شد. برای تعین حجم نمونه، از طریق روش آسان یا در دسترس تعداد 320 نفر از زائران حرم مطهر امام رضا (ع) در سال 1397 انتخاب‌شده‌اند. یافته ها و نتایج پژوهش نشان میدهد عوامل مؤثر بر احساس معنوی محیط، در پنج دسته به شرح عوامل عملکردی «مقیاس و تناسب ابعادی، رعایت شأن و عملکرد، فضای سکون، فضای مکث، حیاطهای وسیع، امکانات رفاهی جانبی و هم‌جواری فضاهای فرهنگی» و عوامل کالبدی «عظمت مقبره، شکوه داخلی مقبره، تدریج افقی اهمیت، سیر از ساده به پیچیده در محور عمودی و افقی، شاخص بودن المان مقبره» و عوامل ایده‌ای «ساماندهی ورودی، انتظام سلسله مراتبی فضا، منع شمایل‌نگاری، انطباق محور حرکتی بر محور معنایی، ابهام در تسلسل فضا، شاخص بودن نورپردازی و موقعیت عناصر نورانی» و عوامل یکپارچگی شامل «تشابه نسبی فضاهای پشت سرهم، کل‌گرایی، همگرایی فرم و تزئینات» و عوامل فناوری، «مسقف بودن موقت حیاط، سامانه‌های نورپردازی شگفت‌انگیز و شرایط زیست‌محیطی» شناسایی و دسته‌بندی‌شده‌اند.
شماره‌ی مقاله: 4
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
