محمدی محمود، ناسخیان شهریار، ایزدی آرزو. ارائه مدل بازآفرینی اقتصادی بافت تاریخی با تأکید بر نظم در نظریه کارکردگرایی ساختاری. نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1397; 8 (16) :21-38
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-637-fa.html
1- دانشگاه هنر اصفهان
2- دانشگاه هنر اصفهان ، a.izadi@aui.ac.ir
چکیده: (4765 مشاهده)
بافت تاریخی با توجه به ابعاد، موقعیت قرارگیری، نقش اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در شهر، ضمن تأثیراتی در کارکرد عملکردهای مختلف شهری، ثروتی ارزشمند محسوب شده که میتواند تأثیر مهمی در توسعه و پیشرفت شهرها ایفا نماید. امروزه رویکرد بازآفرینی پایدار شهری با هدف بهبود همهجانبه و پایدار در وضعیت اقتصادی، اجتماعی و فیزیکی بافتهای تاریخی، پا به عرصه مرمت و حفاظت گذاشته است. در حوزه علوم اجتماعی، نظریه کارکردگرایی ساختاری پارسونز با هدف برقراری نظم، تعادل، حفظ و بقای نظام اجتماعی و بر اساس اصول مطرحشده در دیدگاه سیستمی، بهوجود آمده است. در این نظریه، پارسونز، نظام اجتماعی را به چهار حوزه تقسیم میکند که هر کدام از این حوزهها وظیفهای خاص در قبال کل نظام اجتماعی بر عهده دارند. این نظریه از حیث جامعیت و بررسی ابعاد مختلف، شباهتهایی با رویکرد بازآفرینی پایدار شهری دارد. در این پژوهش، بافت تاریخی بهعنوان خردهنظام فرهنگی در سیستم شهر تعیین شده که بنا بر نظریه کارکردگرایی ساختاری، خود بهعنوان یک نظام اجتماعی مفروض است که باید شروط کارکرد و برقراری نظم نظام را داشته باشد. این پژوهش بهدلیل وسعت موضوع، صرفأ بعد اقتصادی بازآفرینی بافت تاریخی را مد نظر قرار داده است. مطالعات بازآفرینی اقتصادی بافت تاریخی هر کدام مؤلفههایی را معرفی کردهاند ولی تا کنون مدلی در این عرصه معرفی نشده است؛ بههمین دلیل، این پژوهش با هدف ارائه مدل بازآفرینی اقتصادی بافت تاریخی بر اساس نظریه کارکردگرایی ساختاری و برقراری نظم و تعادل در این سیستم، لازم و ضروری بهنظر میرسد. در پژوهش حاضر با روش تحقیق اسنادی و با روش تحلیل- محتوای کیفی، به بررسی اسناد، بیانیهها، منشورهای بازآفرینی و ادبیات پژوهش این حیطه پرداخته شده است. اعتبار محتوای پژوهش با ضریب توافق 87.6 درصد میان اساتید و متخصصان مرمت و حفاظت در آزمون اسکات تأیید شده است. نتایج تحقیق نشان میدهند که مؤلفه ارزش اقتصادی، وظیفه سازگاری، مؤلفه سرمایهگذاری، وظیفه تعیین اهداف، فعالیتهای اقتصادی درون بافت، وظیفه خردهنظام یگانگی و مؤلفه برندسازی، وظیفه حفظ الگوهای پنهان بازآفرینی اقتصادی بافت تاریخی را بر عهده دارند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مرمت