سلطانی محمدی مهدی. روش شناسی تحلیلی و چارچوبِ مرمت بناهای معماری با تأکید بر تعیین جایگاه آنها درحوزههای مداخلۀ طرح باززندهسازیِ محلات بافتهای تاریخی(نمونۀ موردی ساباطهای محله نوگآباد بافت تاریخی نایین ). نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1398; 9 (18) :53-70
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-557-fa.html
دانشگاه شهید بهشتی ، mehdi.soltani225@gmail.com
چکیده: (7978 مشاهده)
محلۀ نوگآباد واقع شده در انتهای بازار یکی از محلات هفتگانۀ بافت تاریخی نایین میباشد که دارای میراث تاریخی ارزشمندی است. از دهۀ پنجاه، به دنبال ترک محله توسط ساکنان قدیمی و ورود گروههای مهاجر و طبقات کم در آمد و همچنین خالی از سکنه شدن اکثر خانههای محله، فرآیند فرسودگی این محلۀتاریخی در تمام ابعاد کالبدی، اجتماعی و اقتصادی آغاز شد. ساباطهای این محله که بر روی گذرهای اصلی احداث شدهاند؛ از عناصر معمارانۀ فضاهای شهری محسوب میشوند. به تبعیت از این فرآیند کلی، ساباطها نیز دچار آسیبهایی شده و در اکثر موارد، دیگر نقش گذشتۀ خود را دارا نیستند. سطح زیرین ساباط مربوط به فضای عمومی گذر بوده و مالکیت فضای قرارگرفته در تراز بالای گذر نیز در ساباطهای این محله، در دو دستۀ عمومی و خصوصی قرار میگیرد. پژوهش حاضر از روش تحقیق توصیفی-تحلیلی با تکیه بر مطالعات کتابخانهای و برداشتهای میدانی، استفاده کرده و فرآیند شکلگیری مقاله در پرتو ایجاد نظمی منطقی در مطالب پراکنده موجود با استفاده از راهبرد استدلال منطقی میباشد. هدف تحقیق با استفاده از رهیافتی کیفی، شناسایی توالی فعالیتها به منظور تدوین طرحهای مرمتی بناهای معماری است که در قالب یک چارچوب تحلیلی – روش شناختی، در ساباطهای محله نوگآباد بافت تاریخی نایین، به عنوان نمونۀ موردی ارائه گردد. در پایان نتایج تحقیق نشان داد که با توجه به ماهیت و کارکرد ساباطها به منظور ارایه دستورالعملهای پیشنهادی مرمت آنها، تعیین جایگاه آنها در طرح باززندهسازی محله ضروری است. به ترتیب، بررسی و ارزیابی طرحهای فرادست بافت تاریخی، شناخت و تجزیه و تحلیل محله توسط ماتریس سوات، تدوین اهداف و راهبردها در چهارمؤلفۀ(کالبدی، عملکردی، اجتماعی، اقتصادی)، از اولویتهای طرح باززندهسازی محله، قبل از تعیین حوزههای مداخله محسوب میگردند. حوزههای سهگانۀ مداخله بر اساس همگنی کاربریهای موجود، پتانسیل نهفته، و شناخت کامل نسبت به محله، مشخص و تفکیک گردیده است. ساباطهای اطمینان، باقریان و دو ساباط مسجد خواجه در حوزۀ مداخلۀ 1 با هدف تبدیل شدن این حوزه به یک مجموعه گردشگری- خدماتی قرار میگیرند. دو ساباط فاطمی و امینی در حوزۀ مداخلۀ 2 واقع شدهاند. این حوزه با هدف تبدیل به یک مجموعه مسکونی مطلوب و مناسب با نشاط شهری بر اساس نیازهای ساکنان آن، تعریف شده است.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
مرمت