Yousefi N, Shafizadeh A, Pakdel Fard M R. Investigation and recognition of the characteristics of the manifestation of the imaginary world in architecture place with the approach of Islamic mystics ". mmi 2025; 1404 (41) : 3
URL:
http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1494-fa.html
یوسفی ناصح، شفیع زاده اسدالله، پاکدل فرد محمدرضا. بررسی و شناخت شاخصه های تجلی عالم خیال درمکان معماری با رویکرد عرفای اسلامی. نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1404; 1404 (41)
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1494-fa.html
1- دانشجوی دکتری گروه معماری، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران
2- استادیار گروه معماری، واحد اهر، دانشگاه آزاد اسلامی، اهر، ایران ، Shafizade.a@gmail.com
3- استادیار گروه معماری، واحدتبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
چکیده: (2622 مشاهده)
چکیده
مکان یکی از حوزه های مهم و شاخص در تعاریف معماری محسوب می گردد. هویت دهی به مکان می تواند حضور انسان را در معماری معنا کند. عرفای اسلامی یکی از راههای شناخت عالم ملکوت را عالم خیال و ارتباط با آن به واسطه قوه خیال می دانند. با توجه به اینکه خیال و خیالپردازی امر مهمی در خلاقیت معماری است دراین پژوهش که به روش کیفی - کمی انجام گرفته است، سعی بر شناسایی شاخصههای تجلی عالم خیال در مکانهای معماری دارد و با بررسی اندیشه عرفای اسلامی همچون ابنعربی، مولانا و ملاصدرا (با توجه به اشتراکات دیدگاه در باب اهمیت خیال) و تجلی دیدگاههایشان در شناخت مکانهای معماری است. در نتایج این تحقیق میبینیم با وجود اینکه این عرفا بطور صریح در خصوص معماری اظهارنظر نکرده اند، ولی مکانهای معماری براساس رویکردهای ایشان هویتمند شدهاند و معماران با عناصر و تزئینات ویژه در آثار خود توانستهاند به تجلی این اندیشهها در معماری و سایر هنرها تحقق ببخشند. از اهداف این پژوهش می توان به الف) شناسایی شاخصههای تجلی عالم خیال در عالم محسوسات در قالب مکان معماری و ب) کشف معانی نمادینِ عناصر و تزئینات معماری از دیدگاههای عرفانی و از سوالات این پژوهش می توان به: الف) شاخصه های تجلی عالم خیال در مکان معماری دنیای محسوسات چیست؟ و ب) اندیشه عرفای اسلامی نسبت به خیال چگونه در شناخت مکان تجلی می یابد؟ اشاره نمود. در تحلیل و نتایج این مقاله می بینیم که تجلی این دیدگاهها در قالب معانی نمادین درعناصر، هندسه نقوش، اعداد، رنگها و... در مکانهای معماری دیده میشود و این میتواند به کشف نسبت خیال در شناخت مکانهای معماری بسیار ارزشمند باشد. برای اثبات شاخصههای شناسایی شده، آن کمیتها را در نمونه موردی که همانا مسجد دومناره سقز انتخاب شده، سنجش مینماییم.
شمارهی مقاله: 3
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي