1- گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان، اهواز، ایران
2- گروه معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات خوزستان، اهواز، ایران ، hamedhayaty@yahoo.com
چکیده: (20 مشاهده)
گذشته معماری ایران با الگوهای متنوع و نقوش هندسی گره خوردهاست، چنانکه برای ایجاد آرایههای تزیینی بناها و شهرها از نقوش هندسی استفاده میشدهاست. شهر اهواز یکی از شهرهایی است که در بافت قدیم خود خانههایی با آرایههای تزیینی دارد. این آرایهها در ورودی بناها و جدارههای داخلی و خارجی ساختمانها، اغلب از نوع آجری هستند و از ترکیب متنوع نقوش هندسی و تغییر در الگوی چینش آجر ساخته شدهاند و همین امر، تزیینات آجری خانههای اهواز را از حیث مطالعاتی ارزشمند مینماید بر همین اساس مهمترین پرسش این پژوهش این است که الگوهای هندسی تزئینات آجری خانههای اهواز به چند گونه تقسیم میشوند؟ میزان فراوانی هر نوع از تزئینات به تفکیک جدارههای داخلی و خارجی چقدر است؟ لذا هدف از این پژوهش پاسخ به پرسشهای مطرحشده و تعیین معیارهایی برای سنجش تزئینات معماری است. روش تحقیق بهصورت ترکیبی از روشهای پیمایشی و تفسیری_تاریخی است. اطلاعات از طریق کتابخانهای و بررسی میدانی جمعآوری شدهاست. جامعه نمونه متشکل از خانههای شناسایی شده دوره قاجار و پهلوی با تزیینات آجری است که به روش آنتروپی_شانون وزندهی شدهاند، سپس با استفاده از نرمافزارهای آماری و به روش ویکور، اطلاعات حاصل از بررسی جامعه نمونه تحلیل شدهاست. سرانجام با تحلیل منطقی نتیجهگیری میشود که آرایههای تزیینی خانههای اهواز مانند کالبد آنها افزونبر زیبایی، دارای تنوع و کارکردی مانند تهویه هوا، عبورومرور آسان برای عابران بیرون از خانه، محرمیت فضایی در خانه، ایجاد سطح بیشتر در طبقات بالایی، ایجاد سایه بر دیوارها و دفع حرارت، جلوگیری از ریزش باران بر بخشی از نمای ساختمان، ایجاد تنوع رنگ و تنوع تزیین و تنوع فرم هستند و همچنین برای سنجیدن تزیینات میتوان از ملاکهایی مثل الگوهای هندسی، نوع تزیین، تناسبات، نسبت تزیین به جداره، روابط و چیدمان آنها بهره برد. در آخر الگوهای هندسی پایه تزئینات آجری به تفکیک دوره ساخت، معرفی شدند.
شمارهی مقاله: 138
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي