Honardan A, Shahivandi A. Presentation of a theoretical model for the implementation of strategic spatial planning Based on the institutionalism approach in Isfahan. mmi 2023; 13 (33) : 6
URL:
http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1333-fa.html
هنردان علی، شاهیوندی احمد، نصر اصفهانی رضا. تدوین الگوی نظری کاربست برنامهریزی فضاییراهبری با رویکرد نهادگرایی. نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1402; 13 (33) :97-110
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1333-fa.html
1- دانشجوی دکتری شهرسازی اسلامی دانشگاه هنر اصفهان ، Alihonardan@gmail.com
2- عضو هیات علمی دانشگاه هنر اصفهان
چکیده: (1620 مشاهده)
امروزه برنامهریزی فضاییراهبری در سراسر جهان و در پاسخ به ناکارآمدی روشهای برنامهریزی جامع - سنتی بهعنوان راهی برای شکلدهی رشد شهری مورد توجه قرار گرفته است. در کشور ایران نیز با مطرح شدن طرحهای ساختاری راهبردی در دهه 70 و همینطور طرحهای راهبرد توسعه شهری در دهه 80، تلاشهایی برای تغییر نگرش از برنامهریزی جامع به راهبردی صورت گرفت؛ این طرحها هرچند بهلحاظ مبانی نظری مبتنیبر برنامهریزی فضاییراهبری بودند؛ اما به دلایل متعدد ازجمله؛ عدم شناخت درست از محیط نهادی و عوامل مؤثر بر کاربست برنامهریزی فضاییراهبری و فقدان یک الگوی نظری مناسب، نتوانستند در نظام برنامهریزی شهری کشور دوام آورده و اثربخش باشند؛ لذا هدف از انجام این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر کاربست برنامهریزی فضاییراهبری با رویکرد نهادگرایی و تدوین یک الگوی نظری مناسب برای کاربست این نوع از برنامهریزی است. در پژوهش حاضر باتوجهبه ماهیت سؤال اصلی پژوهش (چگونگی الگوی نظری مناسب برای کاربست برنامهریزی فضاییراهبری) و جهتگیری فلسفی آن، از روشهای کیفی تحقیق بهره گرفته و از بین آنها نیز روش نظریه زمینهای باتوجهبه توانایی تفکر انتزاعی و قابلیت نظریهپردازیِ برخاسته از درون دادهها انتخاب شده است. دادهها ازطریق مرور ادبیات نظری، نتایج پژوهشهای انجامشده درخصوص عدم موفقیت تلاشهای تجربیِ قبلی در کشور و مصاحبه با خبرگان برنامهریزی شهری جمعآوری گردید و برای تحلیل آنها از روش مقایسه مداوم طی سه گام: کدگذاری باز، محوری و انتخابی، استفاده شده است. تجزیه و تحلیل دادهها نشان داد الگوی نظری پیشنهادی برای کاربست برنامهریزی فضاییراهبری دارای 21 مقوله اصلی در قالب 5 کلانمقوله شامل: 1. نظم دسترسی باز، 2. خروجیها، 3. شیوههای برنامهریزی فضاییراهبری، 4. محتوا و بافتار و 5. ظرفیتسازی نهادی و مشارکت میباشد که تحقق آن درگرو ظرفیتسازی نهادی بهمنظور ایجاد شرایط نظم با دسترسی باز ازطریق تنظیم راهبردها باتوجهبه بافتار و زمینه برنامهریزی است؛ که پیامدهای آن در قالب 5 مقوله اصلی: اثرات اجتماعی، اسناد برنامه، مدیریت شهری، تحققپذیری و کاهش هزینههای مبادله بروز مینماید.
شمارهی مقاله: 6
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي