دانشگاه شهید بهشتی ، atf.karbasi@gmail.com
چکیده: (401 مشاهده)
خانههای تاریخی نجف آباد، که در کتب تاریخی هم از آنها به نیکی یاد شده است، به عنوان بخشی از تاریخ معماری این شهر شایستهی تحقیقاتی تحلیلی هستند. تاکنون تحقیقی در باب تحلیل کلیت یا اجزای این خانهها و دسته بندی یا گونهشناسی اجزای آن منتشر نشده است. به عنوان گامی در جهت رفع این فقدان، مقاله با تمرکز بر ویژگیهای ظاهری و کالبدی، با هدف تشخیص انواع گونههای تاریخی «ایوان» در این خانهها شکل گرفت. روش تحقیق مقاله کیفی با ترکیبی از روشهای توصیفی-تحلیلی و استدلال منطقی و گردآوری داده به شیوهی عمدهی مطالعهی کتابخانهای و میدانی است. این تحقیق روشن میکند هفت گونه در معماری ایوان خانههای تاریخی این شهر قابل تشخیص است. این گونهها میتوانند تحت این عنوانها نامیده شوند: سه ایوانهی میان-برتر با راهرو طرفین، سه ایوانهی میان-برتر، سه ایوانهی منتظم، دو ایوانهی نامنتظم، دو ایوانهی منتظم، تک ایوانهی یکپارچه و تک ایوانهی یکپارچهی تزئینی. این گونهشناسی در دل خود تغییر و تنزل نقش فضایی و جایگاه عملکردی ایوان را درطول زمان به نمایش میگذارد: از فضایی با کشیدگی شمالی-جنوبی و عمود به حیاط، درهم تنیده و درگیر با اتاق پشتی خود و دارای سازهای طاق چشمه در امتداد آن اتاق، به سمت فضایی با کشیدگی شرقی-غربی و همراستا با حیاط، منفرد و مستقل از اتاقها و در مقابل و مماس به آنها، دارای سازهای مستقل و تیرچوبی.
شمارهی مقاله: 1
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي