Hasanpour Loumer S, Toofan S. Typology and factors affecting the formation of architecture of historical bridges in Guilan province (with a look at bridges of Safavid and Qajar historical periods). mmi 2022; 12 (30) : 1
URL:
http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1227-fa.html
حسن پور لمر سعید، اکبری نامدار شبنم، طوفان سحر. گونهشناسی و عوامل تأثیرگذار بر شکلگیری معماری پلهای تاریخی استان گیلان (با نگاهی بر پلهای ادوار تاریخی صفویه و قاجاریه). نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1401; 12 (30) :1-24
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1227-fa.html
1- دانشگاه آزاد اسلامی ، s.hasanpuor@yahoo.com
2- دانشگاه آزاد اسلامی
چکیده: (2779 مشاهده)
استان گیلان به دلیل بارندگیها و شرایط اقلیمی دارای پلهای متعددی از دورههای تاریخی گذشته است. هدف پژوهش، گونهشناسی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر شکلگیری پلهای تاریخی صفویه و قاجاریه استان گیلان است. پژوهش درصدد پاسخگویی به سؤالات ذیل است؛ کدام عوامل در شکلگیری گونههای مختلف پلهای صفویه و قاجاریه استان گیلان مؤثر بودهاند؟ پلهای صفویه و قاجاریه گیلان دارای چه تفاوتهایی از منظر؛ سازه، هندسه، نوع قوس، مصالح و تزئینات معماری با یکدیگر هستند؟ بر این اساس در این پژوهش، ابتدا برمبنای مطالعات کتابخانهای مشخصات 15 پل تاریخی عصر صفویه و قاجاریه استان گیلان جمعآوری و در گام بعدی برمبنای مطالعات میدانی عوامل مؤثر بر شکلگیری پلها موردبررسی و جهت انجام تحلیلهای هندسی پلها از روشهای ترسیم دستی و نرمافزارهای: فیماتریکس حرفهای و تقسیمات طلایی آتریس استفاده گردیده است. نتایج پژوهش نشاندهنده آن است؛ اشتراکات مذهبی، اقتصادی، توسعه روابط سیاسی ایران با غرب و سپری نمودن اوقات فراغت شاهان صفوی عمدهترین عوامل شکلگیری پلهای صفویه بوده است. پلهای صفویه دارای 3 گونه مختلف؛ پل یک دهانهای، دو دهانهای و چهار دهانهای هستند، استفاده از قوسپنج او هفت تند و کند، کانهپوشهای متعدد، آجرکاری برجسته، وجود فضای اتراق، پشتبند دایرهای شکل، شیببندی دومرحلهای و فرم پایهها بهصورت مستطیل و فرم موجشکنها بهصورت اشکال دایرهای لوزی امری رایج در پلهای صفویه گیلان هستند. مهمترین عوامل شکلگیری پلهای قاجاری عبارتانداز؛ کنترل رابطه و کاهش تنش میان غرب و ایران، اقتصاد و ایجاد ارتباطات درونشهری و روستایی است. پلهای قاجاری دارای 3 گونه مختلف؛ پلهای یک دهانهای، یک دهانه مرکزی و دو طاق جانبی و پل یک دهانه مرکزی و چهارطاق جانبی هستند. استفاده از قوس با ابعاد کوچک، آجرکاری عقبنشسته، شیببندی یکطرفه و بهکارگیری فرم دایرهای در موجشکن، پشتبندها و فرم مستطیل در پایهها و عدم وجود فضای اتراق، میل راهنما و کانهپوشها امری رایج در پلهای قاجاری استان گیلان است.
شمارهی مقاله: 1
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي