1- دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول ، hzarei@jsu.ac.ir
2- دانشگاه هنر شیراز
3- دانشگاه صنعتی جندی شاپور دزفول
چکیده: (4335 مشاهده)
معماری دوره قاجار به سبب ارتباطات با کشورهای دیگر، دچار تغییراتی میشود. معماری مساجد شیراز نیز از قاعده مستثنی نبوده است. مساجد مشیرالملک و نصیرالملک، از بناهای دوره قاجار بوده که به دلیل قرارگیری در این تحولات و تحت تأثیر پیشینۀ معماری شیراز، دارای ویژگیهای خاص تزئینی در کاشیکاری و تحولاتی در کالبد و فضاهای معماری هستند که بیشتر از نظر هنری مورد توجه پژوهشگران بودهاند. از اینرو، هدف این مقاله ضمن بررسی روند تاریخی این دو بنا، بازخوانی ویژگیهای بهوجودآمده در عناصر تشکیلدهنده این مساجد و بررسی عملکرد نیایشی- آموزشی آنها است. بهعبارتدیگر، مهمترین پرسشهای پژوهش این است که عملکردهای مساجد مشیرالملک و نصیرالملک چه بوده و ویژگیهای معمارانه کمتر پرداختهشده این دو بنا چه هستند؟ در فرآیند پژوهش کنونی و به منظور دستیابی به سؤالات و اهداف تحقیق، از بررسیهای میدانی و از راهبرد ترکیبی شامل موردپژوهی و تفسیری- تاریخی برای معرفی، دستهبندی و یافتن ارتباطهای تطبیقی استفاده شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان میدهند که مساجد نصیرالملک و مشیرالملک، دارای تناسبات دقیقی در اجزای معماری خود نظیر؛ حیاط، حوض و نما هستند. از سویی دیگر، این دو بنا عملکردی نیایشی- آموزشی داشته و نسبت به بناهای دوران گذشته در عناصر کالبدی خویش دچار تغییر و دگرگونیهایی شدهاند. این ویژگیها بهطور عمده در عناصری همچون؛ مهتابی، ایوان چلیپایی، برج ساعت و نماهای بنا به چشم میخورند.
شمارهی مقاله: 1
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي