- فصلنامه علمي

رشد روزافزون جمعیت شهرها از یک‌سو؛ و افزایش قیمت زمین از سوی دیگر، موجب ایجاد محیط­های مسکونی پرتراکم شده است. زندگی در چنین فضاهایی اثرات منفی بر سلامت فردی و اجتماعی ساکنان گذاشته است. کودکان به‌عنوان آسیب­پذیرترین گروه جامعه، در مقابل دگرگونی محیط فیزیکی و اجتماعی، در معرض خطر بیشتری قرار دارند. بیشتر پژوهش­های اخیر بر ویژگی‌های زمین‌های بازی شهری تمرکز دارند؛ در حالی که کمبود زمین بازی در مجتمع مسکونی، لزوم توجه به طراحی عرصه میانی مجتمع­­ مسکونی برای بازی کودکان را تأیید کرده است. بر این اساس پژوهش حاضر به دنبال دستیابی به مدل انگیزش بازی کودک در عرصه میانی مجتمع­ مسکونی با استفاده از رویکرد ترکیبی است. مبانی نظری پژوهش با رویکردی کیفی و با هدف جستجوی ویژگی­های کالبدی- عملکردی و شناختی- رفتاری مؤثر در ایجاد و افزایش انگیزش بازی کودک تدوین شده و چگونگی تأثیر هر یک از این ویژگی­ها از تبدیل داده‌های کیفی به کمی حاصل شده است. در این راستا با به کارگیری روش پیمایشی بر مبنای تکنیک دلفی، پس از ساخت و اعتبار یابی ابزار پژوهش، در آغاز نگرش 20 متخصص و در ادامه 100 نفر از متخصصین مورد پرسش قرار گرفت. در نهایت شش عامل مؤثر بر انگیزش بازی کودک شامل نظارت پذیری، خوانایی محیط کودک محور، عوامل محرک طبیعی، تعاملات اجتماعی (نسلی- بین نسلی)، سرزندگی محیط و نیز تحریک حواس به روش تحلیل عاملی (نرم­افزار23  SPSS) استخراج شد. در ادامه بر اساس ارتباط متغیرهای مذکور، مدلی فرضی به کمک نرم‌افزار «ایموس 23» پیشنهاد گردید و سپس رابطه و میزان تأثیر عوامل بر یکدیگر به روش تحلیل مسیر به دست آمد و در نهایت مدل فرضی پیشنهادی اصلاح شد. بر اساس تحلیل مدل به دست آمده، روابط متغیرهای پژوهش تفسیر شد: بررسی اثرات مستقیم و غیر مستقیم عوامل مذکور، نشان دهنده رابطه میان ویژگی­های شناختی- رفتاری و ویژگی­های کالبدی- عملکردی است که می­تواند در قابلیت بازی انگیزی عرصه میانی مجتمع­های مسکونی مؤثر افتد. در پایان مدل نهایی رابطه بین متغیرهای کالبدی- عملکردی و متعیرهای شناختی- رفتاری ارائه گردید.

واژه‌های کلیدی: کودک، انگیزش بازی، مدل علی، متغیرهای کالبدی- عملکردی، عرصه میانی مجتمع مسکونی

     

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:

---

---