1- دانشگاه هنر شیراز ، has.arab@gmail.com
2- دانشگاه هنر شیراز
چکیده: (3697 مشاهده)
دهانه غلامان، محوطهای هخامنشی واقع در سیستان (زرنگ دوره هخامنشی) است که در ابتدای این دوره بدون هیچگونه پیشینه استقراری ایجاد شده و پس از 150 سال متروک میشود. این محوطه، با انتقال آب از یکی از شعبههای هیرمند مشروب شده و با وجود زمینهای مساعد کشاورزی و نیز محیط نیزارهای اطراف هامون تغذیه میشود. سازههای معماری این محوطه با توجه به شرایط بومی، با استفاده از مصالح بوم زاد، خشت، ساخته شده و پراکندگی سازهها در این محوطه نیز همچنان که با قابلیتهای طبیعی سازش یافته، از الگو و سبک ایرانی مبتنی بر بافت اجتماعی و کاست هند و اروپایی پیروی کرده و باعث ایجاد چند بلوک (محله) شهری متفاوت شدهاند؛ الگویی که با استقبال جوامع شهری در خاور نزدیک، در دورههای تاریخی اشکانی و ساسانی نیز همچنان ادامه مییابد. همچنین، مدلی که عامل شکلگیری بافت شهری در شهرهای سلطنتی دوره هخامنشی شده، با سبک و سیاقی متفاوت در این محوطه دیده میشود. هر چند شکلگیری این شهر، متأثر از نفوذ نخبگان دوره هخامنشی در منطقه سیستان بود، ولی متروک شدن آن، بهدلیل عدم شکلگیری هویت شهری یا شهریگری نزد ساکنین آن اتفاق افتاد. با این حال، بر اساس انباشت حافظه معماری بومی در این محوطه، این فرض پایهگذاری میشود که از اواخر عصر مفرغ و پایان کار شهر سوخته تا دوره هخامنشی، علیرغم بهدست نیامدن آثار و شواهد باستانشناختی، استقرارهایی در این منطقه وجود داشتهاند
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي