سال 12، شماره 29 - ( بهار 1401 )
جلد 12 شماره 29 صفحات 34-17 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Garakani Dashteh S, Mortezayi M, Fallah S A, Esmaeili Jelodar M E. "Mazar Street" Pattern in Timurid urbanism, Based on Historical and Archaeological Documents of Herat, Samarkand, and Shahr-i Sabz Complexes. mmi 2022; 12 (29) : 2
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1210-fa.html
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-1210-fa.html
گرکانی دشته شاهین، مرتضایی محمد، فلاح سید علی، اسمعیلی جلودار محمد اسماعیل. تحلیلی بر الگوی «خیابان مزار» در شهرسازی دوره تیموری بر اساس مدارک نوشتاری و باستان‌شناسی مجموعه های هرات، سمرقند و شهر سبز. نشريه علمي مرمت و معماري ايران. 1401; 12 (29) :17-34
1- دکترای باستان شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران ، shaahin.dashteh@gmail.com
2- دانشیار، گروه باستان شناسی دوران اسلامی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری.
3- مربی دانشگاه جامع علمی ک اربردی، مرکز علمی ک اربردی آران و بیدگل.
4- دانشیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران.
2- دانشیار، گروه باستان شناسی دوران اسلامی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری.
3- مربی دانشگاه جامع علمی ک اربردی، مرکز علمی ک اربردی آران و بیدگل.
4- دانشیار گروه باستان شناسی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران.
چکیده: (1869 مشاهده)
خیابان-مزار الگویی از مجموعه‌سازی در دوره تیموری است، با فرمی مبتنی بر استقرار ابنیه مقابر، مزارات و بناهای مذهبی، در امتداد یک گذر حومه‌ای و یا یک شریان شهری. مستندات باستان‌شناسی و تاریخی وجود پنج نمونه از مجموعه‌های خیابان-مزاری در عهد تیموری را گزارش داده‌اند که از میان آنها سه مجموعه، شاه‌زنده در سمرقند، دارالسیاده در شهر سبز و خیابان در هرات را می‌توان از شاخص‌ترین نمونه‌های این نوع از مجموعه‌سازی عنوان داشت. خیابان-مزار هرات را نیز به دلیل دارا بودن قدمتی بیشتر و همچنین استقرار بناهایی پرشمارتر نسبت به دو نمونه دیگر، می‌توان به عنوان نمونه شاخص این فرم معرفی نمود. در این مقاله ضمن بررسی تحولات ساخت‌وساز در طول محور خیابان هرات در طی دوره‌های آلکرت و تیموری، روند تحولات در این محور تبیین میگردد. سپس شاخصههای خیابان-مزار هرات در پایان عهد تیموری به منظور دستیابی به ویژگی‌های کلی مجموعه‌های خیابان-مزاری در این دوره، با دو خیابان-مزار دارالسیاده و شاه‌زنده مقایسه میشود. اطلاعات این مقاله با روشهای کتابخانهای، مشاهده بصری و تحلیل یافتههای حاصله، گردآوری شده و پژوهش با روش تحلیلی-تاریخی صورت گرفته است. نتایج این پژوهش نشان میدهد که فرم خیابان-مزار در مجموعه‌سازی دوره تیموری مشتمل بوده است بر استقرار منظم ابنیه مقابر در دو سوی معبری که به بنایی مهم در انتهای مسیر منتهی می‌شده است. در این میان خیابان-مزار هرات با قدمتی بیشتر نسبت به سایر نمونه‌های هم دوره‌اش در نقطه‌ای محوری از حومه شهر هرات قرار داشته و در راستای آن به غیر از بنای مقابر، سایر ابنیه مذهبی و خدماتی نیز مستقر بوده‌اند.
شماره‌ی مقاله: 2
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
