TY - JOUR T1 - Architectural Typology of Qashqai Black Tent TT - گونه‌شناسی معماری سیاه‌چادر ایل قشقائی JF - Art-University-of-Isfahan JO - Art-University-of-Isfahan VL - 11 IS - 25 UR - http://mmi.aui.ac.ir/article-1-763-fa.html Y1 - 2021 SP - 55 EP - 72 KW - architecture KW - black tent KW - Qashqai nomad KW - typology N2 - چکیده از دیرباز، عشایر ایران به لحاظ نوع زندگی و معیشت خود، یعنی دامپروری متحرک یا کوچ‌روی، مسکن خود را به صورت قابل‌حمل، مقاوم، سبک و با قابلیت نصب و جمع سریع ساخته‌اند. گونه‌شناسی سیاه‌چادرهای عشایری ایران به‌عنوان بخشی از مطالعات میراث معماری ایران، از جنبه‌های مختلف دارای اهمیت است؛ سیاه‌چادر عشایری، از مصالح بوم‌آورد با ساختار سبک و مقاوم در برابر شرایط مختلف جوی و حمل و نقل مداوم، به‌ صورت خودکفا توسط عشایر تهیه می‌شود و اجزای آن قابل بارگیری بر روی چهارپایان هستند. از دیگر جنبه‌های مهم و قابلیت‌های آزموده‌شده سیاه‌چادر عشایری، تغییر فرم و ساختار آن در اوقات و فصول مختلف سال با عناصر مشخص و ثابت است که در چهار حالت؛ تابستانه، زمستانه، کوچ‌روی و تغییر سریع در بارندگی‌های پیش‌بینی‌نشده است. سادگی، انعطاف، سرعت برپایی و اقتصادی بودن، از دیگر وجوه اهمیت سیاه‌چادر‌های عشایر هستند. با توجه به ماهیت پژوهش و اقتضای فهم خصوصیات معماری کوچ، انجام این تحقیق تحت "روش تحقیق توصیفی" جهت تصویرسازی ماهیت و وضعیت سیاه‌چادر ایل قشقائی انجام شد. از زیرشاخه‌های روش تحقیق توصیفی، از نوع "پیمایشی" و "روش مقطعی" استفاده شد که به منظور گردآوری داده‌ها درباره خصوصیات سیاه‌چادر ایل قشقائی، در یک مقطع زمانی یک‌ساله از "نمونه‌گیری نظری هدفمند" بهره گرفته شد. برای انجام این پژوهش، علاوه بر مطالعات کتابخانه‌ای، مطالعات میدانی بر روی فرم، شیوه ساخت و عناصر سیاه‌چادرهای ایل قشقائی که محدوده کوچ‌روی و قشلاق و ییلاق آنان از جنوب استان اصفهان تا فارس و بوشهر و خوزستان بوده، صورت گرفته‌اند. اهمیت گونه‌شناسی سیاه‌چادر ایل قشقائی در این است که این سیاه‌چادرها، تنها گونه سیاه‌چادر با فرم مکعب‌شکل در حالت تابستانه در دنیا هستند. یافته‌های این پژوهش در حوزه مطالعات معماری ایران، علاوه بر ثبت بخشی از میراث فرهنگی و معماری ایران، که رو به فراموشی است، می‌توانند الهام‎بخش ایده‌های جدید برای طراحی نوین معماری چادری با زمینه فرهنگی باشند. M3 ‎10.52547/mmi.1004.13990515 ER -