- فصلنامه علمي

Mendeley  

Zotero  

Pouyan A E, Ghanbaran A, Hoseinzadeh A. Rereading the Role of Visual-Perceptual Elements of Historic Context Passages of Yazd to Organize Citizens’ Perceptual System. mmi 2020; 10 (22) :71-86
URL: http://mmi.aui.ac.ir/article-1-711-fa.html

گذرهای موجود در بافت‌های کهن، مکانی خلاق و زنده برای درک موقعیت انسان در محیط و پیوند او با گذشته است. ارتقای حس تعلق مکان در محلات بافت قدیم یزد به طریق تعامل مردم با فضاهای گذر، می‌تواند در مدیریت و اصلاح امور محلات، محیط مسکونی و سازمان‌دهی محلات، مؤثر واقع شود. این عامل به کمک عوامل ادراک محیطی، می‌تواند ارتباطی مستحکم و دوسویه میان سازمان ادراکی و نظم و تعیین فضای شهری ایجاد نماید. هدف مقاله حاضر، خوانش بهتر عناصر و مؤلفه‌های شهری، فهم روشن معنای مکان‌ها و تقویت هویت فردی و اجتماعی است. پرسش تحقیق پیش رو، مشخص نمودن نقش عناصر بصری گذر وقت و ساعت یزد در میزان ادراک هویتی مخاطب بر اساس عوامل ادراک محیط است. برای پاسخ به این سؤال، گذر وقت و ساعت یزد انتخاب شد و روش تحقیق در بخش اول، به‌صورت میدانی و توصیفی- تحلیلی با بهره‌گیری از منابع کتابخانه‌ای و پژوهش‌های معتبر بوده و در بخش دوم، بر اساس روش پیمایشی با ابزار مشاهده، پرسش‌نامه و مصاحبه، به تحلیل داده‌ها و متغیرهای پژوهش پرداخته شده است. دیدگاه‌های مخاطبین گذر، طی پرسش‌نامه‌هایی با حجم آماری برگرفته از فرمول کوکران، در حیطه ادراک هویتی عناصر بصری جمع‌آوری شده و در قالب نرم‌افزار SPSS21، طی آزمون‌های آماری میانه مورد تحلیل قرار گرفتند. مؤلفه‌های مختلفی در ادراک محیط گذر وقت و ساعت توسط مخاطبان مد نظر قرار گرفته که عبارت بودند از؛ عمق ارتباط با گذر، آگاهی آنها نسبت به محیط و زمینه، اهل یزد بودن و ...؛ از سوی دیگر در نتایج تحقیق، عناصر بصری همچون؛ ساباط‌ها، تویزه‌ها، کف‌سازی سنگفرشی ازاره‌ها و ورودی برخی بناهای عمومی شاخص، اهمیت خاصی در بازخوانی عناصر بصری گذر وقت و ساعت یزد داشتند. در این راستا، ثبت گذر که حفاظت و احیای آن می‌تواند به تثبیت و تشدید نقش گذر در سامان نظام ادراکی ساکنان بینجامد، از جمله راهکارهای حفظ و احیای این گذر تاریخی است.