سال 8، شماره 16 - ( پاييز و زمستان 1397 )
جلد 8 شماره 16 صفحات 160-143 |
برگشت به فهرست نسخه ها
1- دانشگاه تربیت مدرس ، ESFANDIARYM@YAHOO.COM
2- دانش پژوهان
3- دانشگاه تربیت مدرس
2- دانش پژوهان
3- دانشگاه تربیت مدرس
چکیده: (3489 مشاهده)
خط آسمان میتواند مؤلفۀ مؤثری باشد در اینکه ویژگی‌های مکانی و کیفی منظر شهری را تبیین کند و از این منظر مورد توجه قرار گیرد. در همین راستا، پژوهش حاضر بر آن است که «خط آسمان» را با روش تحلیل بعد فرکتال بررسی نموده و اثرات آن را در کیفیت منظر شهری ارزیابی نماید. این تحلیل براساس تعاریف موجود در حوزۀ منظر شهری و ابزارهای تحلیل بصری صورت گرفته است. خط آسمان، علاوه‌براینکه میتواند با شاخص‌های کمّی جهت تحدید و هویت‌بخشی منظر شهر یا خیابان مورد مطالعه قرار گیرد، میتواند به‌عنوان یک لبۀ شهری و در زمرۀ عناصرِ بصریِ شکل‌دهنده به منظر شهر بررسی شود.
با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، پاسخ‌هایی عملی و مستند به این دغدغه داده می‌شود که چگونه «خط آسمان» میتواند یک مؤلفۀ مؤثر در ارتقای کیفیت منظر شهر و حتی فضاهای شهری باشد .این بررسی اثر ارتفاع، فرم و عناصر مصنوع و طبیعی در عدد بعد فرکتال خط آسمان و تطابق آن با مفاهیم کیفی؛ تناسب، زیبایی و خوشایندی منجر به یافته هایی عملیاتی در جهت ارتقا کیفیت بصری منظر شهر می گردد. با استفاده از این فرضیه (کارکردی‌بودن خط آسمان در امر ارتقای کیفیت فضایی) می‌توان با مقایسۀ خط آسمان (ویژگی بعد فرکتال آن) درچند سکانس مختلف شهری به معیارهایی برای لبه های بالایی شهر، دست یافت و سازوکارهای زیست شهری را به وسیله ی ویژگی های معماری و عناصر منظر شهری بهبود می بخشد.
این مقاله تحقیقی کمّی و مطالعه‌ای کتابخانه‌ای است که تلاش می‌کند با استفاده از مفاهیمی در حوزۀ ریاضیات جدید و نرم‌افزارهای مربوط (Matlab-Benoit)، خط آسمان را به‌عنوان پدیده‌ای فرکتال یکی از عوامل مؤثر در شکل‌گیری سیمای شهر و ارتقای کیفی آن تحلیل کند. ابزارهای متفاوتی در تحلیل‌های بصری و کیفی سکانس‌های شهری از سوی کارشناسان مورد استفاده قرار گرفته است، که در این مطالعه با بررسی ویژگی‌های پیچیدگی و عددی در تصاویر «تحلیلِ عدد بعد فرکتال» را به‌عنوان روش مطالعه انتخاب کرده است. روش تحلیلِ عدد بعد فرکتال خط آسمان و ابزارهای مربوط به آن در بسیاری از آزمایشگاه‌ها و پژوهش‌های دانشگاهی استفاده شده است و مورد نظر صاحبنظران مدیران شهری است.
در این روش، عدد بعد فرکتال خط آسمان در هر تصویر محاسبه شده است که این عدد در مقایسه با بعد عددی دیگر سکانس‌ها و مقایسه با عدد بعد فرکتال مربوط به خوشایندیِ تصویر ویژگی‌های مکانی و کیفیت فضایی را مشخص می‌کند و نتایج آن در تحلیل و برنامه‌ریزی‌های شهری و مدیریت بصری منظر نقشی کاربردی و کمّی دارد. از دیگر سو براساس یافته های این مقاله ازجمله عناصر شهری سازنده «لبه‌های شهری» است که با خط آسمان مؤلفه‌هایی مشترک دارند و لذا خط آسمان به‌لحاظ کیفی در زمرۀ لبه‌های شهری بررسی می‌شود.همچنین خط آسمان در هر سکانس شهری قابلیت ارزیابی داشته و به کمک این نرم افزار،واجدِ ویژگی های توصیفی-کیفی خواهد بود که میتواند در کیفیت فضایی شهر و منظر شهری تاثرات قابل ملاحظه ای داشته باشد
با توجه به نتایج حاصل از این مطالعه، پاسخ‌هایی عملی و مستند به این دغدغه داده می‌شود که چگونه «خط آسمان» میتواند یک مؤلفۀ مؤثر در ارتقای کیفیت منظر شهر و حتی فضاهای شهری باشد .این بررسی اثر ارتفاع، فرم و عناصر مصنوع و طبیعی در عدد بعد فرکتال خط آسمان و تطابق آن با مفاهیم کیفی؛ تناسب، زیبایی و خوشایندی منجر به یافته هایی عملیاتی در جهت ارتقا کیفیت بصری منظر شهر می گردد. با استفاده از این فرضیه (کارکردی‌بودن خط آسمان در امر ارتقای کیفیت فضایی) می‌توان با مقایسۀ خط آسمان (ویژگی بعد فرکتال آن) درچند سکانس مختلف شهری به معیارهایی برای لبه های بالایی شهر، دست یافت و سازوکارهای زیست شهری را به وسیله ی ویژگی های معماری و عناصر منظر شهری بهبود می بخشد.
این مقاله تحقیقی کمّی و مطالعه‌ای کتابخانه‌ای است که تلاش می‌کند با استفاده از مفاهیمی در حوزۀ ریاضیات جدید و نرم‌افزارهای مربوط (Matlab-Benoit)، خط آسمان را به‌عنوان پدیده‌ای فرکتال یکی از عوامل مؤثر در شکل‌گیری سیمای شهر و ارتقای کیفی آن تحلیل کند. ابزارهای متفاوتی در تحلیل‌های بصری و کیفی سکانس‌های شهری از سوی کارشناسان مورد استفاده قرار گرفته است، که در این مطالعه با بررسی ویژگی‌های پیچیدگی و عددی در تصاویر «تحلیلِ عدد بعد فرکتال» را به‌عنوان روش مطالعه انتخاب کرده است. روش تحلیلِ عدد بعد فرکتال خط آسمان و ابزارهای مربوط به آن در بسیاری از آزمایشگاه‌ها و پژوهش‌های دانشگاهی استفاده شده است و مورد نظر صاحبنظران مدیران شهری است.
در این روش، عدد بعد فرکتال خط آسمان در هر تصویر محاسبه شده است که این عدد در مقایسه با بعد عددی دیگر سکانس‌ها و مقایسه با عدد بعد فرکتال مربوط به خوشایندیِ تصویر ویژگی‌های مکانی و کیفیت فضایی را مشخص می‌کند و نتایج آن در تحلیل و برنامه‌ریزی‌های شهری و مدیریت بصری منظر نقشی کاربردی و کمّی دارد. از دیگر سو براساس یافته های این مقاله ازجمله عناصر شهری سازنده «لبه‌های شهری» است که با خط آسمان مؤلفه‌هایی مشترک دارند و لذا خط آسمان به‌لحاظ کیفی در زمرۀ لبه‌های شهری بررسی می‌شود.همچنین خط آسمان در هر سکانس شهری قابلیت ارزیابی داشته و به کمک این نرم افزار،واجدِ ویژگی های توصیفی-کیفی خواهد بود که میتواند در کیفیت فضایی شهر و منظر شهری تاثرات قابل ملاحظه ای داشته باشد
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
معماري و شهرسازي
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |